by dimitris

Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2015

3 μανιφέστο. Ο πλούτος, ο ανταγωνισμός, η αξιοπρεπής ζωή, τα μέσα παραγωγής

Βαράσοβα όρος - Varasova mountain

[Τι είναι το μανιφέστο?
Το μανιφέστο είναι ένα εμπειρικό κείμενο που γράφεται από έναν πολίτη και αναπτύσσεται στο blog Διακήρυξη για μία άλλη Ελλάδα,για μία άλλη Ευρώπη. και η σελίδα του στο facebook Manifesto for another Greece, for another Europe
Τα κείμενα δεν έχουν συζητηθεί, έτσι μπορούν να φαίνονται απλοϊκά, ή μερικές προτάσεις να είναι τραβηγμένες, θα επιχειρηθεί να μπει μια τάξη για να ανοίξει μια συζήτηση με όποιον επιθυμεί.
Οι επιμέρους προτάσεις είναι ενδεικτικές, μπορούν να διορθωθούν ή να συμπληρωθούν.
Δεν χρειάζεται φυσικά να συμφωνεί κάποιος σε όλα, αλλά να συμφωνεί  με τους ανοιχτούς δυνητικά συμμετοχικούς θεσμούς (inclusive institutions), την κυριαρχία του νόμου (κράτος δικαίου, rule of law), να αντιλαμβάνεται την εκμετάλλευση που προέρχεται από τις μόνιμες θέσεις εργασίας και την αξία των εμπορευσίμων δραστηριοτήτων.
Για μια ιδέα σχετικά με τους θεσμούς
More on the extractive/inclusive debate
Το μανιφέστο αποδέχεται την θεωρία για την εξέλιξη των θεσμών από τους Acemoglu Robinson, από την ιστορική περίοδο μέχρι σήμερα.
Για το τι είναι η κυριαρχία του νόμου (κράτος δικαίου) Rule of law
Τι θεωρητικά προαπαιτούμενα έχει το μανιφέστο
Το μανιφέστο δεν έχει προαπαιτούμενα ωστόσο είναι σημαντικό να μπορεί να καταλάβει κάποιος τους θεσμούς, την εκμετάλλευση των μόνιμων θέσεων εργασίας και τις εμπορεύσιμες δραστηριότητες.
Το μανιφέστο στηρίζεται σε τρία βιβλία, που ξεκαθαρίζουν τα παραπάνω θέματα
"γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη" Acemoglu - Robinson,
"ο δρόμος προς την δουλεία" Hayek

Το μανιφέστο, ο ανταγωνισμός, το ζητούμενο, η υπόσχεση

Το μανιφέστο στηρίζεται περισσότερο στην ιστορική και προσωπική εμπειρία παρά στην θεωρία, με τον ίδιο τρόπο που οι φυσικοί αναζητούν στο πείραμα την επαλήθευση μιας θεωρίας.

Το μανιφέστο αναζητά την κατανόηση της λειτουργίας των κοινωνιών και με βάση αυτή την κατανόηση δημιουργεί προτάσεις.

Το μανιφέστο δεν θεωρεί την προσπάθεια επίτευξης πλούτου αυτοσκοπό, αλλά αναγνωρίζει και αποδέχεται το γεγονός ότι αρκετοί άνθρωποι αναζητούν τον πλούτο με κάθε τρόπο.
Σημαντικό είναι η επίτευξη του πλούτου να γίνεται με κοινούς για όλους κανόνες.

Η αποδοχή του ανταγωνισμού μέσα σε ένα πλαίσιο κανόνων, επιτρέπει την αποφυγή του ανταγωνισμού σε ένα πλαίσιο χωρίς κανόνες, που μερικές φορές οδηγεί στην τυφλή βία.

Για το μανιφέστο σημαντικό σε μια κοινωνία είναι η δυνατότητα να μπορεί ένας πολίτης να ανταλλάξει τον χρόνο του και το ενδιαφέρον του για μια θέση εργασίας που θα του δώσει τις αποδοχές για μια αξιοπρεπή ζωή.

Το μανιφέστο δεν υπόσχεται μόνιμες θέσεις εργασίας σε όλους γιατί μόνο ολοκληρωτικά καθεστώτα, μπορούν να  υλοποιήσουν  μια τέτοια υπόσχεση, η οποία εκτός από την στέρηση της ελευθερίας οδηγεί στην φτωχοποίηση της κοινωνίας.
Η Βόρεια Κορέα έχει μόνιμες θέσεις εργασίας για όλους τους πολίτες μαζί με έλλειψη ελευθερίας
Δέκα καθημερινές δραστηριότητες που απαγορεύονται στη Βόρειο Κορέα

Το μανιφέστο δεν υποστηρίζει ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αμύθητα πλούτη, κάποιοι χρησιμοποιώντας το ταλέντο τους μπορεί να καταφέρουν να έχουν αμύθητα πλούτη, οι περισσότεροι όμως μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μια αξιοπρεπή ζωή με αποδοχές τουλάχιστον όσο οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης και δαπάνες στέγης, όλοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγεία και παιδεία και οι άνεργοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα όσο το όριο της φτώχειας (αν η ανεργία είναι μικρή).
Το μανιφέστο έχει ως δεδομένο ότι το "american dream", να ζήσεις πέρα από τα όνειρά σου, να γίνεις μεγάλος και τρανός, μπορεί να υλοποιηθεί μόνο από λίγους, που οι περισσότεροι από αυτούς πρέπει να πατήσουν επί πτωμάτων για να τα καταφέρουν, υπάρχουν όμως ακόμα πιο λίγοι που μπορούν να γίνουν πλούσιοι χωρίς να πατήσουν επί πτωμάτων.
Το "american dream" καταρρέει αλά ελληνικά

Το ερώτημα και η απάντηση του μανιφέστου είναι πως οι περισσότεροι πολίτες μπορούν να έχουν μια αξιοπρεπή εργασία σε μια δυνητικά συμμετοχική αγορά εργασίας και κεφαλαίου.
Πως μπορούν να μειωθούν αυτοί που πατάνε επί πτωμάτων για να γίνουν πλούσιοι και να αυξηθούν αυτοί που μπορούν να γίνουν πλούσιοι χωρίς να πατήσουν επί πτωμάτων.
Το μανιφέστο δεν αναζητά μόνιμες θέσεις εργασίας για όλους, ούτε πλούτος για όλους.

Το μανιφέστο αναζητά αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας για τους περισσότερους και επαρκή περιορισμένη ασφάλεια για όλους.

Το μανιφέστο θέτει τις προϋποθέσεις δημιουργίας πλούτου, συνακόλουθα θέσεων εργασίας, που είναι η δυνητικά συμμετοχική αγορά εργασίας και κεφαλαίου.

Το μανιφέστο κάνει μια πρόταση δίκαιης διανομής του παραγόμενου πλούτου με την χρήση των εύλογων δαπανών διαβίωσης και στέγης, που συνδέονται με το εμπορικό ισοζύγιο και την εισπραξιμότητα των φόρων.

Το ερώτημα: ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής?

Ένας διαβασμένος ιντερνετικός φίλος έθεσε το ερώτημα ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής αν τα μέσα παραγωγής τα κατέχει το κράτος μιλάμε για σοσιαλισμό, αν τα μέσα παραγωγής τα κατέχουν ιδιώτες μιλάμε για φιλελευθερισμό.

Η ερώτηση για το ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής είναι αδιάφορη για το μανιφέστο. Οι θεσμοί που διέπουν τις σχέσεις των εργαζομένων με το κράτος ή τους ιδιώτες εργοδότες είναι ποιο σημαντικοί από ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής.

Αν δούμε την ανθρώπινη ιστορία θα δούμε παραδείγματα χωρών που τα μέσα παραγωγής τα κατείχε το κράτος και τα μέσα παραγωγής τα κατείχε το κεφάλαιο.

Μπορούμε να δούμε καθαρά παραδείγματα όπου η κατοχή των μέσων παραγωγής από το κράτος ήταν καταστροφική και η κατοχή των μέσων παραγωγής από το κεφάλαιο ήταν επίσης καταστροφική.

Στην πρώην Σοβιετική Ένωση έχουμε το παράδειγμα της κατοχής των μέσων παραγωγής από το κράτος με ολοκληρωτικό καθεστώς και κλειστούς εκμεταλλευτικούς οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς.

Στην Ελλάδα του σήμερα έχουμε μια δημοκρατία με κλειστούς δυνητικά εκμεταλλευτικούς οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς.

Είναι η απόπειρα του Αντρέα Παπανδρέου με τον τρίτο δρόμο προς τον σοσιαλισμό με δημοκρατία που επέδρασε και θεωρητικοποίησε τους κλειστούς θεσμούς της δικτατορίας.
Τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά αν δει κανείς την κατάσταση σαν μέσο όρο και όχι σαν μεμονωμένες εξαιρέσεις. Η Ελλάδα έχει υποβαθμισμένη δημόσια παιδεία και υγεία. Η παιδεία λειτουργεί με την παραπαιδεία και η υγεία με το φακελάκι σαν άγραφοι νόμοι.

Μπορεί σε μια ιστορική περίοδο η κατοχή των μέσων παραγωγής να ήταν σημαντική, σήμερα σε πολλές περιπτώσεις είναι αδιάφορη. Για την GoogleFacebook και άλλες παρόμοιες εταιρείες τα μέσα παραγωγής έχουν πολύ μικρή σημασία. Η καινοτομία και η δυνατότητα ενός Ινδού, ή Έλληνα να δημιουργήσει μια aplication είναι πιο σημαντικές.

Όσον αφορά τις δραστηριότητες που τα μέσα παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών είναι σημαντικά, η "κατοχή" τους από τους εργαζόμενους τους καθιστά δυνητικούς εκμεταλλευτές, όταν εργάζονται σε μόνιμες θέσεις εργασίας, χωρίς (απρόσωπη) αξιολόγηση που να οδηγεί τους ανεπαρκείς για την θέση τους σε απόλυση.

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αν οι εργαζόμενοι κατέχουν τα μέσα παραγωγής δεν θα τα χρησιμοποιήσουν οι περισσότεροι για το δικό τους συμφέρον, αλλά για το συμφέρον του συνόλου.
Αν παρατηρήσει κανείς την Ελλάδα μπορεί να υποστηρίξει ότι τα μέσα παραγωγής σε δημόσιες υπηρεσίες και ΔΕΚΟ κατέχονται στην ουσία από τους εργαζόμενους σε αυτά.

Στην Ελλάδα τα περισσότερα σχολεία και νοσοκομεία είναι δημόσια, οι περισσότεροι εργαζόμενοι σε αυτά τα χρησιμοποιούν για δικό τους όφελος, αποσπώντας πόρους με την μικρότερη προσπάθεια και όχι για να εκπληρώσουν τον υποτιθέμενο σκοπό της ύπαρξής τους, που είναι η προαγωγή της δωρεάν παιδείας και υγείας.

Το δίλημμα δημόσιος ή ιδιωτικός τομέας είναι ψευδές.

Υπάρχουν δημόσιοι οργανισμοί, όπως μεμονωμένα σχολεία, ή πανεπιστήμια, ή νοσοκομεία στην Ελλάδα, που λειτουργούν άψογα γιατί κάποιοι δάσκαλοι, κάποιοι καθηγητές, κάποιοι γιατροί, έχουν ενδιαφέρον για την εργασία τους και δημιουργούν οικοδομήματα που υπηρετούν τον σκοπό της ύπαρξής τους.

Είναι όμως εξαιρέσεις που στηρίζονται σε μεμονωμένους ανθρώπους που εθελοντικά δίνουν τον χρόνο τους, το ενδιαφέρον τους και την ενέργειά τους γιαυτό που κάνουν.
Μια κοινωνία δεν μπορεί να στηρίζεται στους λίγους καλούς που κάνουν καλά την δουλειά τους χωρίς καν να αμείβονται παραπάνω.

Μια κοινωνία πρέπει να στηρίζεται σε αφηρημένους, απρόσωπους θεσμούς, που ανταμείβουν το ενδιαφέρον και πετάνε έξω τους ανεπαρκείς και τους διεφθαρμένους.

Στην Αγγλία και σε άλλες χώρες υπάρχουν τεράστιοι δημόσιοι οργανισμοί, όπως νοσοκομεία, που λειτουργούν χωρίς μόνιμους εργαζόμενους, με πολύ καλή αποτελεσματικότητα.
Απλά οι εργαζόμενοι και ο σκοπός της διατήρησης των θέσεων εργασίας τους δεν είναι πιο σημαντικός από τον σκοπό που επιτελεί ο ίδιος ο οργανισμός.

Συγκεκριμένα έργα και υπηρεσίες που έχουν στάνταρ διαδικασίες μπορούν να υλοποιούνται από μη μόνιμα εργαζόμενους, χωρίς εκμετάλλευση από τους μόνιμους, ή τους εργολάβους.

Με την ύπαρξη κατάλληλων θεσμών, (δηλαδή σύγχρονο management που να λειτουργεί με βάση τους αφηρημένους σκοπούς που τίθενται για την ολοκλήρωση ενός έργου, ή υπηρεσίας), το κράτος θα μπορούσε να υλοποιήσει εκατοντάδες μικρά και μεγάλα έργα,  με ή χωρίς εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, με μεγάλη αποτελεσματικότητα και αξιοπρεπείς αμοιβές για τους εργαζόμενους.

Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κονδύλια του ΕΣΠΑ για να δημιουργηθούν εκπαιδευτικά προγράμματα για υπηρεσίες με στάνταρ διαδικασίες όπως φύλαξη αρχαιολογικών χώρων, αρχαιολογικές αναστηλώσεις, φύλαξη δημόσιων χώρων, καθαρισμοί δημόσιων χώρων, υπηρεσίες καθαριότητας δήμων, ...
Οι απόφοιτοι των εκπαιδευτικών προγραμμάτων μαζί με άλλους πιστοποιημένους εργαζόμενους με προυπηρεσία, θα αναζητούν θέσεις εργασίας σε μια δυνητικά συμμετοχική αγορά εργασίας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου