κείμενο υπό επεξεργασία, προτείνεται διορθώσεις στα σχόλια
Η Κίνα, οι χώρες που προέκυψαν από την κατάρρευση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και η Τουρκία.
Οι χώρες με απολυταρχικούς θεσμούς δεν αποκτούν ένα κράτος δικαίου αν απλά υιοθετήσουν ένα σύνταγμα, χωρίς την αποδοχή της κυρίαρχης πλειοψηφίας.
Στην πραγματικότητα γίνονται δημοκρατίες με κλειστούς πολιτικούς θεσμούς που συχνά καταλήγουν σε παρεοκρατικό καπιταλισμό (Crony capitalism) και πελατειακό σύστημα (Clientelism), αν το σύνταγμά τους προστατεύει μόνιμες θέσεις εργασίας για ένα μέρος του πληθυσμού.
Ακόμα το μερικό άνοιγμα των οικονομικών θεσμών δεν οδηγεί σε κράτος δικαίου στις μουσουλμανικές χώρες.
Η Τουρκία αφού αρχικά ακολούθησε μια πορεία προς ειρήνη και εκδημοκρατισμό, άλλαξε στάση υποκύπτοντας σε μια θρησκευτική πλειοψηφία που επιθυμούσε μια σουνητική δημοκρατία.
Επίσης το άνοιγμα των αγορών στην Κίνα δεν οδήγησε σε ένα κράτος δικαίου με την δυτική έννοια του όρου.
Αντίθετα το παγκόσμιο εμπόριο δυνάμωσε οικονομικά και στρατιωτικά την Κίνα, διατηρώντας τους κλειστούς πολιτικούς θεσμούς της.
Η μακραίωνη ιστορία μιας Κίνας με δισεκατομύρια κατοίκους δεν περιέχει την διεκδίκηση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου από μεγάλες κυρίαρχες πλειοψηφίες.
Η Κίνα μπορεί να αγκάλιασε τις δυτικές εταιρείες για να τις αντιγράψει, αλλά σύντομα θα δημιουργήσει και το περιβάλλον για την ανάπτυξη καινοτομίας που μόνο η ίδια θα ελέγχει.
Μπορούμε να πούμε ότι πιθανόν οι πολιτικοί θεσμοί της Κίνας δεν πρόκειται να αλλάξουν ούτε σε χίλια χρόνια, τουλάχιστον αυτό το πιστευουν δισεκατομύρια κινέζοι.
Το ερώτημα μάλλον είναι πόσες χώρες της δύσης δεν θα γίνουν σαν την Κίνα?
Ο πόλεμος και οι πολιτικοί θεσμοί
Όλες οι χώρες με κλειστούς πολιτικούς θεσμούς, έχουν αντίστοιχα μια υψηλή εθνική συνείδηση και μεγάλες πλειοψηφίες που αναζητούν μεγαλύτερη οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία.
Με άλλα λόγια είναι επιρρεπής σε πολέμους και μπορούν να μένουν ήσυχες μόνο αν αισθάνονται μια μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη να τις περιορίζει.
Ο Ομπάμα είχε την ψευδαίσθηση ότι ο Πούτιν θα ήταν λογικός, ενώ ήταν ικανοποιημένος που μπορούσε να συμφωνήσει με την Κίνα για την κλιματική αλλαγή.
Στην πραγματικότητα η σταδιακή απόσυρση της Αμερικής από τον ρόλο του αστυνόμου της παγκόσμιας τάξης, εκλήφθηκε σαν αδυναμία μέσα και έξω από την Αμερική.
Η Ρωσία ένιωθε σε πόλεμο με την Δύση, μα η απόσυρση της Αμερικής της επέτρεψε να γίνει ενεργή και στρατιωτικά στην Συρία.
Παράλληλα η Ρωσία έκανε έναν κρυφό πόλεμο στους θεσμούς της δύσης, χρηματοδοτωντας και ενισχύοντας τα κινήματα και τα κόμματα, αριστερά και δεξιά που επιθυμούσαν την διάλυση της ΕΕ.
Βοήθησε στο Brexit και στην εκλογή του Τραμπ.
Είναι προφανές ότι ο Ομπάμα και οι δυτικοί διανοούμενοι δεν είχαν μελετήσει καλά την σημασία των πολιτικών θεσμών κάθε χώρας.
Σήμερα θα πρέπει να θεωρούμε δυνητικά επιθετικά τα κράτη που έχουν χαμηλή διαβάθμιση κράτους δικαίου και δεν ανήκουν στην ΕΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου